Życie w mieście zgodnie z naturą

Dachy kryte darnią nie są wynalazkiem współczesnej cywilizacji. Już dawno nasi praprzodkowie doszli do wniosku, że jest to najprostsze, ciepłe i nader trwałe pokrycie chałupy. Dzisiejsze dachy generalnie darni nie potrzebują, ale ich zazielenienie, zwłaszcza dachów płaskich, znajduje coraz więcej zwolenników, zwłaszcza na Zachodzie, bo w Polsce jeszcze wielu traktuje to jako swego rodzaju modę, a nawet ekstrawagancję. Niesłusznie.

Budowa warstwy zazielenionej w systemie BAUDER-a: 1. zazielenienie; 2. warstwa nośna wegetacyjna; 3. warstwa filtracyjna; 4. dren i warstwa gromadząca wodę; 5. warstwa ochronna; 6. warstwa rozdzielająco-poślizgowa; 7. warstwa zapobiegająca przenikaniu korzeni; 8. podstawowa warstwa izolacyjna.	Przykład zazielenienia mieszanego na dachu hali przemysłowej.

Za stosowaniem takich rozwiązań przemawia wiele sensownych argumentów, w tym:
• względy techniczno-ekonomiczne: dodatkowa, znakomita ochrona cieplna i akustyczna; ochrona przed oddziaływaniem skrajnych temperatur o każdej porze roku; ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi pokrycia dachowego i promieniowaniem ultrafioletowym; odciążenie w pewnym stopniu urządzeń komunalnych od nadmiernego spływu wody w czasie zbyt intensywnych opadów.
• względy ekologiczne: poprawa mikroklimatu m.in. poprzez wchłanianie kurzu; regulacja wilgotności powietrza; wyrównywanie ekstremalnych temperatur; gromadzenie wody i spowalnianie jej spływu; uzyskiwanie sztucznych siedlisk dla flory i fauny.
• względy urbanistyczne: w dużych miastach, zwłaszcza gęsto zabudowanych, gdzie brakuje parceli pod nowe budownictwo – rekompensata za utracone parki i zieleńce; ożywienie przyrody na tych „utraconych” terenach; podniesienie wartości domów mieszkalnych, obiektów przemysłowych i użyteczności publicznej z „ogródkami” na dachach.

Zazielenienie dachu o nachyleniu 15–25°: 1. zazielenienie – natryskowe lub za pomocą mat nasyconych nasionami; 2. warstwa wegetacyjna i filtrująca – mieszanka składników mineralnych i tłucznia usypana na wysokość 8 cm ponad powierzchnię zbiornika wody i na 3 cm ponad konstrukcję z łat; 3. dla wzmocnienia i ustabilizowania całej pokrywy zielonej na dachu stromym należy wykonać konstrukcję z łat (60×60 cm) umocowaną śrubami antykorozyjnymi; 4. zbiornik wody z utwardzonej pianki polistyrenowej o grubości ścianek 75 mm; 5. warstwa ochronna – mata W 300 z termicznie utwardzonych tworzyw sztucznych i ciężarze własnym 300 g/m2.

Zazielenienie dachu o nachyleniu 15–25°: 1. zazielenienie – natryskowe lub za pomocą mat nasyconych nasionami; 2. warstwa wegetacyjna i filtrująca – mieszanka składników mineralnych i tłucznia usypana na wysokość 8 cm ponad powierzchnię zbiornika wody i na 3 cm ponad konstrukcję z łat; 3. dla wzmocnienia i ustabilizowania całej pokrywy zielonej na dachu stromym należy wykonać konstrukcję z łat (60×60 cm) umocowaną śrubami antykorozyjnymi; 4. zbiornik wody z utwardzonej pianki polistyrenowej o grubości ścianek 75 mm; 5. warstwa ochronna – mata W 300 z termicznie utwardzonych tworzyw sztucznych i ciężarze własnym 300 g/m2.

Oczywiście nie jest sprawą obojętną w jaki sposób i z użyciem jakich materiałów uzyska się szczelne i trwałe pokrycie dachu zazielenionego. Niezmiernie ważny jest też dobór odpowiedniej roślinności. Inaczej należy postępować przy zazielenianiu ekstensywnym, a inaczej przy intensywnym, wymagającym okresowej lub stałej pielęgnacji. I tu jedna uwaga: nawet „ekstensywność” zazielenienia wymaga od czasu do czasu dozoru – choćby wyrwania chwastów czy sprawdzenia czy na przykład grad nie uszkodził zielonego „dywanu”.

„Obsiewanie” warstwy wegetacyjnej metodą natryskową.

Przystępując do zazielenienia dachu, należy wziąć pod uwagę kilka ważkich czynników, w tym: obliczenia statyczne jego konstrukcji. Innymi słowy: czy wytrzyma dodatkowe obciążenie, które jest niemałe. Dalej to: dobór odpowiednich izolacji podłoża, substratu glebowego i roślinności. Raczej nie powinno się tego robić po amatorsku. Są już bowiem firmy, które zapewniają kompleksowe usługi w tym zakresie. Jedną z nich jest BAUDER ze Stuttgartu, mający już swoją siostrzaną firmę w Polsce (BAUDER Polska, sp. z o.o., ul. Gronowa 20, 61-680 Poznań). Doświadczenia tej firmy wzbogaciły technologię budowy „ogrodów” na dachach. Niektóre z jej ciekawszych rozwiązań prezentujemy na zdjęciach, w tym: metody zazieleniania dachów o nachyleniu od 5° do 25°.

Nazwy botaniczne
mieszanek, traw, ziół, mchów, kwiatów i innych roślin do zazieleniania ekstensywnego stosowanych i zalecanych przez firmę BADER

Achillea millefolium
Allium schoenoprasum
Anthemis tinctoria
Anthyllis vulneraria
Armeria maritima
Aster amellus
Campanula rapunculoides
Centaurea cyanus
Daucus carota
Dianthus carthusianorum
Dianthus deltoides
Hieracium aurantiacum
Hieracium pilosella
Inula conyzatiacum
Leucanthemum vulgare
Linaria vulgaris
Linum perenne
Lychnis viscaria
Lotus corniculatus
Malva moschata
Matricaria inodora
Origanum vulgare
Papaver rhoeas
Petrorhagia saxifraga
Pimpinella saxifraga
Potentilla argentea
Ranunculus bulbosus
Sanguisorba minor
Scabiosa columbaria
Silene dioica
Thymus pulegoides
Thymus serpyllum
Trifolium arvense
Verbascum lychnitis
Verbascum phlomoides
Veronica teucrium

Mieszanki sedumowe
Sedum album „Murale”
Sedum album „Coral carpet”
Sedum cauticolum
Sedum floriferum
„Weihenstephaner Gold”
Sedum hybridum
Sedum kamtschaticum
Sedum reflexum
Sedum sexangulare
Sedum spurium
„Album superbum”
Sedum spurium
„Fuldaglut”

Tłum. z niemieckiego
(mer)
Zdjęcia: BAUDER

WARSTWY – DACHY i ŚCIANY 4'2001