O dachówce cementowej

Dachówka cementowa jest często utożsamiana z ciężkim betonem, czyli materiałem niewdzięcznym do wykonania skomplikowanych form dachów. Spróbujmy jednak spojrzeć na dachówkę cementową obiektywnie i odkryć jej potencjalne możliwości.

Na rynku dostępna jest szeroka gama produktów o różnych kolorach i kształtach. Producenci oferują dachówkę w kolorach tradycyjnych – ceglasty, czerwony, brązowy; nowoczesnych – czarny, grafitowy; a także w pewnym sensie ekstrawaganckich – odcienie zielonego, szarego lub niebieskiego. Ponadto możemy wybierać spośród kilkunastu różnych kształtów dachówki – od modelu podwójna rzymska, nadającemu połaci dachowej ostry, klasyczny wygląd, po model podwójna esówka, którego falista linia układa na dachu delikatne, rozmyte cienie nadające połaci dachowej cechy lekkości i wyszukanej elegancji.

Dodatkowo, wrażenia estetyczne są uzupełniane o wartości użytkowe dachówki. Używane do produkcji dachówki cementowej półprodukty wraz z odpowiednim procesem produkcyjnym pozwalają otrzymać produkt charakteryzujący się niskim stopniem nasiąkliwości (poniżej 5%), bardzo trudnym do osiągnięcia np. w materiałach ceramicznych, wysoką wytrzymałością (ponad 2500 N) oraz dużą bezwładnością cieplną (powoli się nagrzewa i powoli oddaje ciepło) co ogranicza duże wahania temperatury. Po za tym, w procesie produkcyjnym dachówka cementowa nie ulega deformacji, przez co pokrycie dachowe jest szczelniejsze i łatwiejsze w montażu.

Zwróćmy uwagę też na fakt, że dachówka cementowa jest lżejsza niż nam się wydaje. Jedna dachówka cementowa (podwójna esówka) waży 4,2–4,5 kg. Uważana powszechnie za lżejszą dachówka ceramiczna waży w zależności od modelu 0,8–4,5 kg. Jednak na 1 m² dachu wchodzi około 10 dachówek cementowych i od dziesięciu do kilkudziesięciu dachówek ceramicznych. W efekcie 1 m² dachówki cementowej waży 42–45 kg, a dachówki ceramicznej 38–80 kg. Dlatego też, przy projektowaniu lub podejmowaniu decyzji zakupu pokrycia dachowego należy zwrócić szczególną uwagę na efektywną powierzchnię krycia danego modelu dachówki. Od dachówek na pewno lżejsza jest blacha, jednak nie zapominajmy, że na dach oprócz obciążeń stałych (m.in. ciężar pokrycia) działają także siły zmienne (śnieg, deszcz, wiatr) których nacisk często przekracza 50 kG/m². Pod takie też obciążenia projektowane są konstrukcje naszych dachów i rzadko zdarza się, aby więźba nie spełniała warunków wytrzymałościowych do pokrycia dachówką ceramiczną lub cementową. Pamiętajmy też o właściwościach termoizolacyjnych naszych dachów. Dobrze izolowany dach powinien zapobiegać powstawaniu punktu rosy wewnątrz połaci dachu, a tym samym skraplaniu się tam pary wodnej. Najnowsze normy mówią, że aby uzyskać odpowiednio niską przewodność cieplną połaci dachowej należy zastosować np. około 15 cm wełny mineralnej. Razem z dwucentymetrową szczeliną wentylacyjną pomiędzy wełną a warstwą dyfuzyjną uzyskujemy przekrój połaci o grubości 17 cm, a krokiew o tej grubości jest w stanie utrzymać pokrycie z dachówki cementowej.

Bezapelacyjną zaletą dachówki cementowej jest jej trwałość. Nie wszyscy wiedzą, że „obchodziła” ona niedawno swoje setne urodziny. Do dziś możemy spotkać dachy pokryte starą, cementową dachówką, która dopiero teraz dochodzi kresu swojej wytrzymałości. Pamiętajmy, że ma ona zazwyczaj nie mniej niż 60 lat, a wykonana była metodą ręczną poprzez zacieranie masy betonowej. Niestety ze względu na zanieczyszczenia powietrza oraz zmienne warunki atmosferyczne nawet wykonując badania laboratoryjne nie jesteśmy w stanie określić trwałości produkowanych dzisiaj dachówek. Stosowana obecnie technologia pozwala otrzymać dużo bardziej zagęszczoną masę betonową przez co uzyskuje się większą mrozoodporność. Pozwala to sądzić, że produkowane obecnie dachówki charakteryzują się o wiele dłuższą żywotnością.

Systemy dachówek cementowych prezentują nam szeroką gamę elementów dodatkowych pozwalających na dopasowanie konstrukcji i wyglądu połaci dachowej do indywidualnych potrzeb. Wszyscy producenci dachówek cementowych oferują gąsiory ozdobne, łączące i początkowe, stopnie kominiarskie czy też dachówki specjalne (antenowe, wentylacyjne), które niejednokrotnie stanowią o spójności i jednolitości połaci dachowej, nierzadko dodając uroku i swoistego, niepowtarzalnego charakteru naszym dachom.

Reasumując, dachówka cementowa charakteryzuje się bardzo dobrymi właściwościami, pożądanymi przy konstrukcji dachów spadzistych i jest zalecana przede wszystkim do budownictwa jednorodzinnego i wielorodzinnego, gdzie szczególny nacisk położony jest na estetykę wykonania oraz trwałość użytych materiałów.

Tomasz Czechowicz
(fot. Prodach)