Wydarzenia i nowości Konstrukcje       Publikacje       Producenci Dachy skośne       Publikacje       Producenci Dachy płaskie       Publikacje       Producenci Pokrycia dachowe       Pokrycia ceramiczne             Publikacje             Producenci       Pokrycia cementowe             Publikacje             Producenci       Pokrycia blaszane             Publikacje             Producenci       Papy             Publikacje             Producenci       Gonty bitumiczne             Publikacje             Producenci       Łupek             Publikacje             Producenci       Płyty dachowe             Publikacje             Producenci       Inne             Publikacje             Producenci Dachy zielone       Publikacje       Producenci Dachy odwrócone       Publikacje       Producenci Okno w dachu       Publikacje       Producenci Folie dachowe       Publikacje       Producenci Ocieplenia dachów skośnych       Publikacje       Producenci Ocieplenia dachów płaskich       Publikacje       Producenci Akcesoria dachowe       Publikacje       Producenci Kominy       Publikacje       Producenci Rynny i odwodnienia       Publikacje       Producenci Ochrona odgromowa       Publikacje       Producenci Renowacja       Publikacje       Producenci Chemia budowlana       Publikacje       Producenci Maszyny i narzędzia       Publikacje       Producenci Obróbki blacharskie       Publikacje       Producenci Poddasza       Publikacje       Producenci Wentylacja dachów       Publikacje       Producenci Dom energooszczędny       Publikacje       Producenci Proekologiczne budowanie       Publikacje       Producenci Instrukcje Poradnik       Publikacje       Producenci Dylematy Inne TV Dachy Forum szkół Dla dekarzy       Z życia PSD       Szkolenia Budownictwo w statystykach BHP na budowie Rzeczoznawcy Organizacje branżowe Targi Wydawnictwa Konkursy i szkolenia Kontakt

  Strona główna
 

 

Pobierz odtwarzacz Adobe Flash Player

Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)

Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)

Dach wentylowany a pokrycie wentylowane.

Membrany wstępnego krycia (MWK) powstały dzięki dużej popularności pokryć leżących na łatach. W naszej szerokości geograficznej, dachy pochyłe kryte są często takimi pokryciami. Wynika to, między innymi z ich trwałości i niezawodności uzyskiwanej dzięki dużej łatwości ich wentylowania. Elementem ułatwiającym przepływ powietrza wentylującego pod tymi pokryciami są kontrłaty, które wzdłuż siebie kształtują przestrzenie zapewniające swobodny ruch powietrza napędzanego ciągiem termicznym i wiatrem. Kontrłaty tworzą szczeliny wentylujące pokrycie zasadnicze wraz z łatami (i nimi samymi). Dlatego pokrycia montowane na takim ruszcie nazywane są pokryciami wentylowanymi.

W ten sposób zamontowane pokrycia mogą tworzyć dach zarówno w systemie dachu wentylowanego, jak i w systemie dachu niewentylowanego. Zależy to od rodzaju warstwy uszczelniającej pokrycie a dokładnie od tego czy pod tą warstwą jest szczelina (dach wentylowany) czy jej nie ma (dach niewentylowany).  MWK są montowane na styk z termoizolacją, ponieważ doskonale przekazują parę wodną napływającą z wnętrza dachu i nie ma potrzeby budowania szczeliny wentylacyjnej miedzy nimi a termoizolacją, charakterystycznej dla dachu wentylowanego. Para wodna po przejściu przez membranę musi być jednak zabrana przez powietrze przepływające wzdłuż kontrłat. Czyli warunkiem prawidłowego działania membran jest zamontowanie ich w systemie pokrycia wentylowanego.
Zgodnie z definicją dachu wentylowanego, ułożenie membrany na styk z termoizolacją automatycznie oznacza, że takiej konstrukcji nie możemy nazwać dachem wentylowanym, ponieważ pod warstwą wstępną, czyli membraną, nie ma szczeliny wentylacyjnej. A przecież taki dach jest stale osuszany dzięki przepływowi powietrza tak samo jak dachy nazywane wentylowanymi. Ta pozorna niezgodność definicji wynika z wcześniej (historycznie) przyjętych założeń i nazewnictwa. Dzisiaj dach wykorzystywany do celów mieszkalnych może pozbywać się wilgoci dzięki membranie i działaniu tylko jednej szczeliny pod pokryciem a kiedyś wymagał dwóch, ponieważ dawniej warstwy wstępnego krycia nie przepuszczały pary wodnej.

 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.1. Dach pokryty dachówką bitumiczną. Szczelina wentylacyjna znajduje się pod poszyciem i jest ograniczona od dołu materiałem dystansującym termoizolację.
 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.2. Dach z warstwą wstępną wykonaną z papy na deskowaniu. Ma dwie szczeliny wentylacyjne: górną wentylującą pokrycie i dolną wentylującą termoizolację i konstrukcję dachu.

Sposób wentylowania dachów pochyłych zależy głównie od podłoża na jakim układane jest pokrycie zasadnicze. Decyduje metoda ułożenia oraz uszczelnienia tego pokrycia. Uwzględniając miejsce realizacji wentylacji możemy wyróżnić jej trzy podstawowe typy uzależnione od rodzaju pokrycia dachowego. Te trzy typy wentylacji można opisać w następujący sposób:                                                                                                                                
1) z jedną przestrzenią wentylacyjną pod pokryciem leżącym na poszyciu – rozwiązanie to dotyczy pokryć układanych na sztywnym podłożu (poszyciu) razem z uszczelnieniem – jest to układ dachu wentylowanego z pokryciem niewentylowanym (rys.1);
2) z dwoma przestrzeniami wentylacyjnymi: górną pod pokryciem zasadniczym dolną pod warstwą wstępnego krycia - rozwiązanie to dotyczy pokryć leżących na łatach z warstwą wstępną wymagającą oddzielnego wentylowania (papa lub folia nisko paro-przepuszczalna) – jest to układ dachu wentylowanego z pokryciem wentylowanym (rys. 2);                                                                                                     
3) z jedną przestrzenią wentylacyjną pod pokryciem zasadniczym - rozwiązanie to dotyczy pokryć układanych na łatach z warstwą wstępną w postaci wysokoparoprzepuszczalnej MWK, nie wymagającej oddzielnego wentylowania – jest to układ dachu niewentylowanego z pokryciem wentylowanym (rys. 3).

 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.3. Dach z warstwą wstępną wykonaną z wysokoparoprzepuszczalnej membrany. Ma tylko jedną szczelinę wentylującą pokrycie i zabierającą parę wodną przechodzącą przez membranę.
 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.4. Dach z warstwą wstępną wykonaną z niskoparoprzepuszczalnej folii. Ma dwie szczeliny wentylacyjne działające tak samo jak dach z papą na deskowaniu.

Dachy o pokryciach leżących na sztywnym podłożu - poszyciu muszą być wykonane w technice dachu wentylowanego – czyli muszą mieć pod poszyciem przestrzeń lub szczelinę wentylacyjną. Jeżeli pokrycie jest mocowane bezpośrednio do poszycia to w dachu może być tylko jedna przestrzeń lub szczelina wentylacyjna między poszyciem a termoizolacją (rys. 1).

Natomiast gdy pokrycie jest przeznaczone do układania na łatach (np. dachówki i blachodachówki), to może być zamontowane w dwóch pozostałych systemach (w 2 lub 3) w zależności od rodzaju uszczelnienia. Gdy jego uszczelnieniem jest papa na deskowaniu lub FWK (nisko paroprzepuszczalna folia wstępnego krycia) to jest ono układane w systemie drugim i wtedy dach ma dwie strefy wentylujące: górną szczelinę utworzoną przez kontrłaty i dolną znajdujący się pod poszyciem (rys. 2). Gdy poddasze jest użytkowe to dolna wentylacja jest szczeliną, a gdy jest nieużytkowe to jest przestrzenią wentylacyjną. Taki układ warstw trzeba zbudować gdy pokrycie (np. dachówki) są uszczelnione papą (rys.5.2) lub FWK (rys.5.4). Obie warstwy wstępne są paraizolacyjne (lub zbyt mało paroprzepuszczalne) i z tego powodu wymagają dolnej wentylacji.

W dzisiejszych konstrukcjach dachowych montuje się bardzo często MWK (membrany wstępnego krycia), jako uszczelnienia pokryć leżących na łatach w trzecim systemie tylko z wentylacją pokrycia zasadniczego (rys. 3). Warto jednak dodać, że MWK mogą być również montowane tak jak FWK w systemie dachu wentylowanego (jak na rys. 4). Jednak nie jest to rozwiązanie optymalne.
Najczęściej stosowanymi pokryciami dachów pochyłych leżącymi na poszyciu są : papy dachówkopodobne (dachówki bitumiczne); płytki: z łupka naturalnego, włóknocementu, z blachy (płytki karo); blachy płaskie (w arkuszach) łączone na rąbki.
Natomiast pokrycia układane na łatach to : wszelkiego rodzaju dachówki; blachy profilowane – faliste, trapezowe i dachówkopodobne; płytki – z łupka, włóknocementu, z blachy (karo), z drewna ; płyty faliste – z włókno-ementu, bitumiczne, gonty drewniane.

Dachem wentylowanym nazywamy taki dach, wewnątrz którego przestrzeń przewietrzająca rozdziela termoizolację od pokrycia. W przestrzeni przewietrzającej przepływa powietrze atmosferyczne po to aby zebrać nadmiar wilgoci z konstrukcji i termoizolacji dachu. Metoda ta ma zastosowanie zarówno w dachach płaskich jak i pochyłych od bardzo dawna.  Sposób, w jaki konstruuje się przestrzeń wentylującą, zależy od miejsca ułożenia termoizolacji, dla której w głównej mierze wentyluje się dach. Mokra termoizolacja nie spełnia swojej funkcji.
W tej definicji przez pojęcie pokrycia rozumie się kompletne pokrycie, które w dachach pochyłych składa się z warstwy wstępnej - uszczelniającej i z pokrycia zasadniczego.


Poszyciem nazywamy sztywne podłoże układane pod pokryciem dachu. Może być ono wykonane z desek (deskowanie), sklejki lub płyt wiórowych (np. typu OSB). Jego zastosowanie może być konieczne jeżeli rodzaj pokrycia zasadniczego (pokrycia bitumiczne, blachy płaskie łączone na rąbki) lub sposób ułożenia pokrycia (np. łupek układany w stylu staroniemieckim lub na dziko) tego wymagają. Poszycie można również zastosować  pod wszystkie rodzaje pokryć leżących na ołatowaniu, mimo, że zasadniczo one tego nie wymagają (mogą być uszczelnione FWK lub MWK).

Dobór wysokości kontrłat .

Współcześnie montaż kontrłat uzasadniany jest koniecznością odprowadzania skroplin i przecieków oraz funkcjonowaniem wentylacji. Oprócz tego kontrłaty umożliwiają wygodną regulację płaszczyzny dachów. Kontrłata leży na warstwie wstępnej i umożliwia przepływ powietrza pod pokryciem. Jeżeli warstwę wstępną stanowi MWK ułożona na styk z termoizolacją to cały dach jest osuszany dzięki przepływowi powietrza wzdłuż kontrłat.
Wysokość kontrłaty jest więc bardzo ważna dla dachów, w których zastosowano membrany, ponieważ decyduje o skuteczności i sprawności osuszania całego dachu. Nie można też pominąć zależności działania wentylacji od rodzaju pokrycia. Wentylacja polega na swobodnym ruchu powietrza wywołanym ciągiem termicznym lub siłą wiatru.

 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.5. Jedna z metod wykonania okapu, w której membrana schodzi do końca krokwi a skropliny i przecieki spływają pod rynnę. Wysokość wlotu do szczeliny jest wysokością kontrłaty. Wlot musi być osłonięty.
 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.6. Inna metoda wykonania okapu, w której skropliny i przecieki spływają po membranie do rynny przez pas nadrynnowy. Wlot do szczeliny utworzonej przez kontrłatę znajduje się nad pasem nadrynnowym.
 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Rys.7. Schemat przedstawia okap wykonany podobnie do tego z fot.3. Powietrze wpada do szczeliny od dołu za rynną dzięki klockom, dystansującym hak mocujący rynnę.

Przepływ powietrza wentylującego w głównej mierze zależy od otworów wlotowych i wylotowy a wysokość szczeliny nie może być mniejsza od wysokości otworów wlotowych.

Dodatkowo, szczeliny wentylacyjne mają większą skuteczność działania jeżeli są wyższe od swoich wlotów i wylotów. Proporcje tych wymiarów zależą od kąta nachylenia połaci; czym jest on niższy tym wewnętrzna wysokość szczeliny powinna być proporcjonalnie większa od wlotów. W związku z tym, należy stosować wyższe kontrłaty niż minimalne zalecane wysokości wlotów powietrza do szczelin wentylacyjnych. Dlatego, wybierając wymiary kontrłaty nie warto oszczędzać na ich wysokości wręcz przeciwnie, trzeba uwzględnić wszystkie zależności usprawniające działanie wentylacji i zwiększyć ich wysokość, tak aby  uzupełnić wszelkie straty na nierównościach oraz odchyłkach od płaskości dachu (tabela 3).

Jakie nierówności mają tu znaczenie. Przede wszystkim nierówności podłoża, czyli warstwy wstępnej: papy na poszyciu lub MWK. FWK (nisko paroprzepuszczalne folie wstępnego krycia) powinny być układane z lekkim zwisem i muszą mieć określony dystans do termoizolacji. Dlatego ten rodzaj podkładu nie wymusza zwiększenia wysokości kontrłaty. Zaś wielkość nierówności powierzchni pap wynika z rodzaju poszycia. Dodatkowo, papa bardzo często fałduje się pod wpływem wysokich temperatur. Poszycie, na którym leży, może być wykonane z różnych materiałów ; na deskowaniu, które  odzwierciedla nierówności więźby trzeba pamiętać o zwiększeniu wysokości kontrłaty w celu zniwelowania tych nierówności; na płytach OSB możemy stosować wysokość trochę mniejszą jeżeli papa się nie podniesie – nie pofałduje.

Natomiast MWK układane bezpośrednio na termoizolacji są przez nią wypychane ku górze. Stopień podniesienia membrany przez termoizolację zależy od gatunku wełny i od rozstawu miedzy krokwiami. W dachach pochyłych wełny układane miedzy krokwiami muszą być elastyczne i rozprężne, tak aby wypełniały całą przeznaczoną dla nich przestrzeń i dobrze przylegały do krokwi, tak aby nie powstały tam szczeliny ułatwiające powstawanie przewiewów powietrza. Przy prawidłowym ułożeniu termoizolacji wybrzuszenie MWK przez wełnę może zająć ok. 30% powierzchni przekroju szczeliny wentylacyjnej.
Dobierając wymiary kontrłaty trzeba jeszcze pamiętać, że jej wysokość powinna być tym większa czym dłuższa jest przestrzeń wentylacyjna, czyli czym dłuższa jest krokiew. Zależność tą bardzo dobrze określa norma DIN 4108, która w części 3 podaje minimalne wymiary szczelin wentylacyjnych dachów o pochyleniu powyżej 10º (tabela 1)

Tabela 1.

Wymiary szczeliny wentylacyjnej .
(opracowane według DIN 4108 T3/1996)
1 2 3 4 5 6
Długość krokwi
wentylowanej
Minimalny, teoretyczny przekrój wlotu do szczeliny
w okapie przypadający na metr bieżący okapu
Wysokość  wlotu wynikająca z
podzielanie powierzchni przekroju przez szerokość szczeliny
Wysokość wlotu uwzględniająca
istnienie konstrukcji przesłaniającej wlot ( istnienie  kontrłaty ) *
Minimalny, teoretyczny przekrój wylotu  szczeliny w kalenicy lub narożu przypadający na metr bieżący kalenicy ** Minimalne, teoretyczne pole powierzchni przekroju szczeliny
przypadające na metr jej szerokości w obrębie dachu
m cm² /mb cm cm cm² /mb cm² /m
6
10
15
20
25
200
200
300
400
500
2
2
3
4
5
2,4
2,4
3,6
4,8
6,0
100
100
150
200
250
200
200
200
200
200
* Wysokość szczeliny wentylacyjnej  zawarta w kolumnie 4 jest również minimalną wysokością wlotu powietrza do szczeliny. Podanej w niej wymiary wynikają z przeliczenia minimalnej powierzchni teoretycznej (kol.2) przypadającej na metr bieżący okapu (Np. 200 cm²/100cm = 2cm ) oraz dodaniu do tak wyliczonej wysokości wlotu dodatku rekompensującego zasłoniętą przez kontrłaty powierzchnię (+ min.16% powierzchni).
** Dla dachów dwuspadowych – 2 x 0,05% powierzchni wentylowanej dachu

Dla sprawnej wymiany powietrza wentylującego ważne jest aby jego przepływ odbywał się bez przeszkód w szczelinie, którą ograniczają: pokrycie, kontrłaty i łaty oraz uszczelniająca warstwa wstępna. Prześwit między tymi powierzchniami stanowi tą powierzchnię przekroju, która decyduje o warunkach wentylowania dachu. Dlatego określając wymiary szczeliny, czyli jej wysokość, należy uwzględnić wszelkie niedokładności powierzchni tworzących szczelinę powiększając jej wysokość o oszacowane odchyłki od liniowości i płaskości. Precyzyjne oszacowanie takich nierówności nie jest łatwe i dlatego warto jedynie nieznacznie powiększyć wysokość szczeliny. W ten sposób uwzględnimy wszystkie elementy  mające wpływ na wielkość szczeliny nie powiększając jej w nadmiarze.

Jak wynika z tabeli 1 minimalny przekrój szczeliny w każdym jej miejscu znajdującym się wewnątrz dachu poza wlotem i wylotem (kol.6 - 200 cm² /m szerokości szczeliny) jest ten sam bez względu na długość szczeliny (krokwi lub kontrłaty w zależności od umiejscowienia szczeliny). Jednak o sprawności działania wentylacji decyduje przepływ powietrza, którego ilość i prędkość zależy (między innymi) od powierzchni wlotu i wylotu. Dlatego powiększanie wysokości szczeliny wewnątrz dachu nie zagraża prawidłowości działania wentylacji.

Powiększenie wysokości wynika z praktycznych przyczyn konstrukcyjnych. Otóż o wysokości wlotu w dużej mierze decyduje wysokość kontrłaty (rys. 5). Z tego powodu wygodnie jest przyjąć, że wysokość szczeliny wewnątrz dachu jest określana przez wysokość kontrłaty. Przy takim założeniu powstają bezpieczne zasady określające wielkość szczeliny wentylacyjnej na całej jej długości. 

Tabela 2.

Wysokość szczeliny po kolejnych doliczeniach koniecznych naddatków.
(opracowane według DIN 4108 :1996)
1 2 3 4 5 6
Długość krokwi
wentylowanej
Minimalny, teoretyczny przekrój wlotu do szczeliny
w okapie przypadający na metr bieżący okapu
Wysokość wlotu uwzględniająca
istnienie konstrukcji przesłaniającej wlot ( istnienie  kontrłaty ) *
Wysokość wlotu uwzględniająca
czynną (50%) powierzchnię siatek /kratek
osłaniających wlot do szczeliny
Wysokość szczeliny
uwzględniająca
wybrzuszenia membrany zasłaniające 30% powierzchni przekroju szczeliny
Powiększona wysokość szczeliny
uwzględniająca
tolerancje
(dokładność) wykonania krokwi i listew ołatowania
m cm² /mb cm cm cm cm
5
10
15
20
25
200
200
300
400
500
2,4
2,4
3,6
4,8
6,0
4,8
4,8
7.2
9,6
12,0
3,1
3,1
4,7
6.2
7.8
3,5
3,5
5,0
6,5
8,0
* * Wysokość szczeliny wentylacyjnej  zawarta w kolumnie 4 jest również minimalną wysokością wlotu powietrza do szczeliny. Podane w niej wymiary wynikają z przeliczenia minimalnej powierzchni teoretycznej (kol.2) przypadającej na metr bieżący okapu (Np. 200 cm²/100cm = 2cm ) oraz dodaniu do tak wyliczonej wysokości wlotu dodatku rekompensującego zasłoniętą przez kontrłaty powierzchnię (+ min.16% powierzchni).

Pozostaje jeszcze jedno uwarunkowanie decydujące o praktycznej wielkości szczeliny: jej wlot należy zasłonić przed ptakami i owadami (przed ich gniazdowaniem) za pomocą specjalnych siatek lub taśm perforowanych. Każda z tych osłon ma określone proporcje powierzchni przelotowej (przewiewnej) do całkowitej (tabela 3).  W związku z tym, aby ilość powietrza odpowiadała wielkości określonej w normie (DIN 4108), taśma osłaniająca wlot musi mieć wysokość uzależnioną od tych proporcji. W kolumnie [4] tabeli 2 zawarte są minimalne wysokości wlotu uwzględniające 50%-ową powierzchnię czynną osłon. Kontrłata powinna mieć wysokość umożliwiającą montaż takiej taśmy w układzie z rys.5 przedstawiającego okap wykonany według jednego z wielu sposobów sprowadzania skroplin poza dach.

Natomiast kolumna [6] tabeli 2 zawiera wysokości szczeliny (kontrłaty) powiększone z powodu istnienia wspomnianych wyżej zwężeń (przesłonięć) szczeliny wentylacyjnej. Jak widać istnieje różnica miedzy proponowanymi w kolumnach [4] i [6] wysokościami. Wynika ona między innymi z małej „przelotowości” osłony wlotu przyjętej do obliczeń (50%). W rzeczywistości można wybierać spośród wielu produkowanych materiałów osłonowych mających również lepsze parametry (tabela 3). Jak widać różnica ta rośnie dla większych dachów.

Wniosek płynący z tych różnic jest następujący: czym większy jest dach - czym szczelina jest dłuższa tym staranniej trzeba dobierać materiały. Dla długości szczeliny do 10 metrów istnieje łatwy kompromis polegający na wybraniu kontrłaty o wysokości 4 cm i jednoczesnym użyciu w okapie osłony o sprawności 60% (tabela3).

Tabela 3

Wysokość taśmy osłaniającej wlot do szczeliny

1

2

3

Minimalna wysokość wlotu szczeliny wentylacyjnej
(według kol. 4 tab.1)
Procentowy udział powierzchni przelotowej do całkowitej taśmy osłaniającej wlot
[ % ]
Wysokość taśmy odpowiadająca minimalnym przepływom przy wysokości normatywnej z kol.1
[ cm ]
2,4 cm
(10 m długości szczeliny wentylacyjnej )
40
50
60
70
80
6,0
4,8
4,0
3,5
3,0
3,6 cm
(15 m długości szczeliny wentylacyjnej )
40
50
60
70
80
9,0
7,2
6,0
5,1
4,5

Sprawność wentylowania pokrycia zależy również od rodzaju tego pokrycia. Pokrycia drobnowymiarowe układane na zakłady tworzące wiele szczelin umożliwiających przepływ powietrza, łatwiej się wentylują niż pokrycia tworzące płaskie, duże płaszczyzny z małą ilością szczelin na całej powierzchni połaci.
Wiadomo, że wiele rodzajów dachówek wentyluje się dość dobrze tylko dzięki wspomnianym szparom na zakładach. Należą do nich faliste dachówki bez zamków (esówki) lub z jednym  bocznym (np. cementowe). Najlepiej wentylują się „same” najstarsze z nich czyli typu „mnich – mniszka”. Pod takimi pokryciami wysokość kontrłaty nie musi być tak duża jak pod pokryciami płaskimi np. pod dachówkami karpiówkami, pokryciami z płytek (łupek , włókno-cement, blacha itp.) lub pod blacho-dachówkami. Blacho-dachówki należą do grupy blach profilowanych ale pod względem wentylacji mają większe wymagania niż pokryciowe blachy trapezowe, które swoim kształtem ułatwiają przepływ powietrza w kierunku góra – dół.

 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Fot.1. Jak widać, w tym dobrze wykonanym dachu wybrzuszenie spowodowane wypychaniem membrany przez wełnę nie jest duże ale jest wyraźne. 
 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Fot.2. Ta kratka wykonana z PCV ma sprawność przewiewu 45%, co oznacza, że 45% jej powierzchni to otwory przewiewne.

W związku z tym, przy wyborze wysokości szczeliny wentylacyjnej tworzonej przez kontrłaty powinno się również uwzględniać rodzaj pokrycia dachowego. Wynika to z różnic w kształcie, wielkości powierzchni poszczególnych elementów i w sposobie mocowania pokryć. Z tego powodu warto wprowadzić klasyfikację pokryć leżących na łatach i kontrłatach uwzględniającą ich wpływ na wysokość szczeliny wentylacyjnej. Proponujemy następujący podział :
1) pokrycia o własnościach wspomagających przepływ powietrza wentylującego:
- blachy trapezowe pokryciowe, których kształt powoduje że przestrzeń wentylacyjna jest powiększona o naturalną wysokość profilu równą na całej długości pokrycia;
- dachówki esówki bez zamkowe oraz  typu „mnich-mniszka”– mają dwa połączenia otwarte dla powietrza : krawędzie boczne i czołowe;
2) pokrycia o własnościach wspomagających przepływ powietrza wentylującego w niewielkim stopniu:
- dachówki walcowane, cementowe z jedną krawędzią otwartą dla powietrza a na drugiej bocznej z zamkiem i dlatego są mniej wrażliwe na zatkanie wlotu i wylotu;
- dachówki  tłoczone (ceramiczne) mają nieszczelność na jednym rogu (górny prawy), przez który może łatwo wyjść powietrze spod dachówki i dlatego są mniej wrażliwe na zatkanie wlotu i wylotu;
3) pokrycia o zamkniętych dla wymiany powietrza połączeniach (słabo przewiewne):
- dachówki karpiówki, blachy dachówkopodobne, pokrycia płytkowe (z blach lub włóknocementu); są bardzo wrażliwe na wszelkie braki w prawidłowym wykonaniu szczeliny wentylacyjnej; ta grupa wymaga bardzo starannej wentylacji i dlatego dla nich wysokość kontrłaty powinna być największa.

 - Wentylacja membran wstępnego krycia (MWK)
Fot.3. Na tym eksponacie pokazano jeden ze sposobów wykonania wlotu do szczeliny wentylacyjnej. Powietrza wpływa od dołu dzięki dystansom wykonanym z klocków, na których montowane są rynny.
Dla pokryć wspomagających wentylowanie wysokość kntrłaty może być mniejsza, a dla tych, które są bardziej szczelne dla powietrza wysokość kntrłaty musi być większa. To kryterium ułatwia dokonanie wyboru wysokości kontrłaty spośród dostępnych w handlu przekrojów. 

Wnioski

Wszystkie wymienione uwarunkowania powinny być uwzględnione przy wyborze wymiarów kontrłaty. Pomocą może być tabela 2 uwzględniająca kolejne czynniki  wpływające na wysokość kontrłaty. Warto dodać, że wysokość kontrłaty powinna być powiększona gdy w dachu ma być wykonana regulacja płaskości połaci. W takim przypadku trzeba uwzględnić straconą wysokość kontrłaty na podcięcia niezbędne do wyregulowania płaskości. Podcięcia zależą od wysokości nierówności i są trudne od oszacowania przed ich określeniem. Jednak z powodu techniki ich wykonania (dłutowanie i klinowanie wykonywane po zamontowaniu całego ołatowania), wielkość podcięć jest ograniczona i nie powinna być zbyt duża. Podcięcia nie mogą powodować osłabienia kontrłaty prowadzącego do jej popękania po wbiciu gwoździa.
Warto również pamiętać, że wentylacja pokrycia (nad MWK) wymaga bardzo starannego wykonanie wlotów i wylotów szczeliny. Możliwych rozwiązań jest dużo (fot.3) i zawsze można wybrać odpowiednie.

Krzysztof Patoka
Marma Polskie Folie

WARSTWY – DACHY i ŚCIANY 3'2008

 
 
do góry



Nasze portale



Partnerzy

  Kontakt