Istota izolacji, czyli zastosowanie folii dyfuzyjnych i paroszczelnych
Mówiąc o oddziaływaniu klimatu na przegrody zewnętrzne należy wziąć pod uwagę zewnętrzną naturalną wilgotność powietrza otoczenia i deszcz, wilgotność w użytkowych pomieszczeniach pokojowych oraz stosunki temperaturowe wewnątrz i na zewnątrz. Jasne więc jest, iż konstrukcja i izolacja cieplna musi być chroniona przed wilgocią zarówno z zewnątrz jak i od wewnątrz budynku.
Krytyczne stany wilgotnościowe w przegrodzie występują gdy:
- względna wilgotność powietrza na powierzchniach przekracza określone wartości graniczne
- wilgotność względna osiąga w przekroju przegrody punkt rosy i wytrąca się woda kondensacyjna.
Krytyczny stan wilgotnościowy występuje także przy materiałach zdolnych do sorpcji przez co osiągane są wysokie zawartości wody o wartościach wyraźnie wyższych od tak zwanej wilgotności równowagi.
Wszystkie te przypadki mogą doprowadzić do osłabienia ochronnego działania materiałów termoizolacyjnych, gdyż wraz ze wzrostem wilgotności wzrasta współczynnik przewodzenia ciepła, co prowadzi do spadku własności termoizolacyjnych materiału, a w następstwie do wychładzania poddasza, wzrostu kosztów grzewczych a nawet do zagrzybienia i pleśnienia pomieszczeń na poddaszu.
Wilgoć w postaci pary wodnej jest zawsze obecna w powietrzu, wzrastając wraz ze wzrostem temperatury i wilgotności względnej. Stan ten jest regulowany przez cząstkowe ciśnienie pary wodnej w powietrzu. Jeżeli ciśnienie wewnątrz budynku jest wyższe niż na zewnątrz mamy do czynienia z dyfuzją pary wodnej przez przegrodę w kierunku na zewnątrz. Gdy mowa o dyfuzji ważny jest parametr Sd czyli grubość warstwy powietrznej dyfuzyjnie rownoważnej. Sd jest w praktyce stosowany jako parametr dla oporu dyfuzyjnego danej warstwy, jak również oznacza się według niego otwartość warstw przegrody na dyfuzję. Warstwa jest uważana za: otwartą na dyfuzję, gdy Sd≤0,5m, utrudniającą dyfuzję, gdy 0,5< Sd <1500m, odporną na dyfuzję, gdy Sd≥1500m [wg Atlas Dachów rok 2005].Należy jednak pamiętać, iż w odniesieniu do folii za otwarte dyfuzyjnie uważane są folie o współczynniku Sd <0,1m. Wówczas, w przypadku uszkodzenia lub braku paroizolacji, może dojść do wykroplenia pary wodnej, ale jej ilość będzie na tyle mała, że zdąży wyschnąć w ciągu kolejnego sezonu (wykres nr 1).
Para wodna może także przedostawać się do izolacji na drodze konwekcji. Konwekcja pary wodnej to transport pary podczas przepływu wilgotnego powietrza wskutek różnicy ciśnień całkowitych. Im powietrze jest cieplejsze i wilgotniejsze, tym jego gęstość jest mniejsza i tym intensywniej tworzą się prądy wznoszące w stosunku do chłodniejszego i suchszego powietrza. Podczas konwekcji pary wodnej przy nieszczelności w układzie dachu, mogą być transportowane nawet 100-1000 razy większe ilości wilgotności niż w przypadku dyfuzji.
Należy pamiętać, iż sama para wodna nie jest zagrożeniem dla termoizolacji, dopiero wilgoć powstała wskutek przekroczenia punktu rosy zwiększa przewodność cieplną materiałów termoizolacyjnych. Tworzenie się rosy występuje tylko przy spadku temperatury w przekroju z dyfuzją w kierunku spadku temperatury. Ma to miejsce tylko wtedy, gdy ciśnienie pary od strony ciepłej jest wyższe niż od strony zimnej. Wykres nr 2 obrazuje zasadę powstawania rosy w wielowarstwowym przekroju przegrody (Pw-ciśnienie wewnątrz budynku; Pz- ciśnienie na zewnątrz budynku, Psat – ciśnienie nasycenia pary wodnej). Z wykresu widać, iż stan wolny od powstawania rosy istnieje tak długo, jak długo prostoliniowy rozkład P nie dotyka krzywej Psat. Aby nie dopuścić do szkód wilgociowych i zachować jak najdłuższą żywotność budynku należy zachować wewnątrz połaci dachowej maksymalnie małą wilgotność.
Chcąc zapewnić konstrukcję dachu, która zapobiegałaby zarówno przenikaniu pary do termoizolacji jak i odprowadzała nadmiar pary z wnętrza konstrukcji, firma mdm sp. z o.o. oferuje zarówno rodzinę zaawansowanych folii wstępnego krycia jaką są wysokodyfuzyjne membrany dachowe AquaTec, jak rownież folie paroizolacyjne AquaTec VB chroniące izolację termiczną przed napływającą z wnętrza budynku parą wodną, w tym folie z warstwą refleksyjną - AquaTec VB Reflex - odbijającą część energii termicznej rozchodzącą się w postaci promieniowania podczerwonego.
Dobrym i uniwersalnym miernikiem paroprzepuszczalności folii jest wspomniany wyżej współczynnik Sd - powietrzny równoważnik oporu dyfuzyjnego określany czasem jako równoważna warstwa powietrza. Określa on grubość warstwy powietrza, która w identycznych warunkach będzie stawiała taki sam opór parze wodnej jak dana folia. Folie charakteryzujące się Sd 0,02 - 0,1m są to folie o wysokiej paroprzepuszczalności Sd =1.0 - 3.0 m są to folie o niskiej paroprzepuszczalności Sd =100m i więcej to folie paroizolacyjne.
AquaTec to rodzina trójwarstwowych, otwartych dyfuzyjnie, hydrofobowych od spodu i góry membran dachowych produkowanych metodą ultradźwiękową. Membrany AquaTec charakteryzują się współczynnikiem Sd ≤ 0,02 m, a mikroporowaty film równomiernie drożny na całej powierzchni gwarantuje wysoką przepuszczalność pary wodnej i zachowanie wysokich parametrów w każdym miejscu membrany. Folie AquaTec są wykonane z włókniny polipropylenowej (PP), stabilizowanej na promieniowanie UV, której odporność termiczna jest większa w porównaniu z foliami PE (wykres nr 3). Zastosowanie trzech warstw sprawia, że AquaTec gwarantuje wysoką odporność na działanie wody i wilgoci, dając możliwość prac montażowych w każdych warunkach atmosferycznych.
Membrana dachowa Aquatec. Fot. mdm
AquaTec VB jest aktywną folią paroizolacyjną o współczynniku Sd = 8m. Wykonana jest z włókniny i filmu polipropylenowego według analogicznej do membran technologii produkcji. Dzięki współczynnikowi Sd na poziomie 8 m, w przypadku nadmiaru wilgoci od wewnętrznej strony paroizolacji, przepuszcza ona niewielkie ilości pary wodnej do termoizolacji, która później jest odparowywana na zewnątrz. Aktywna folia paroizolacyjna jest najlepszym rozwiązaniem izolującym dach od wewnętrznej strony budynku. Z jednej strony chroni termoizolację przed parą wodną, a z drugiej zapobiega skraplaniu się nadmiaru pary wodnej na wewnętrznej stronie izolacji, co ma miejsce w przypadku klasycznych folii paroizolacyjnych o współczynniku Sd >80 m. Folia paroizolacyjna AquaTec VB Reflex dzięki powłoce antyrefleksyjnej zapewnia oszczędność energii, współczynnik Sd dobrany jest tak, by jeszcze bardziej ograniczyć przepływ pary wodnej, a w układzie dachu z membranami AquaTec (o Sd ≤ 0,02 m) folia ta stanowi system izolacji spełniający najwyższe wymagania (wg DIN 4108, wykres nr 1). Należy pamiętać, iż decydując się na zastosowanie aktywnej paroizolacji, trzeba zawsze zastosować również wysokodyfuzyjną membranę dachową odprowadzającą nadmiar pary z wnętrza poddasza. Właściwy dobór folii w konstrukcji dachu został przedstawiony wcześniej w oparciu o wyliczenie zgodne z DIN 4108 (wykres nr 1).
Gdy termoizolacja jest chroniona z obu stron przez jedne z najlepszych produktów na rynku jakimi są folie AquaTec, można mieć pewność, iż budynek będzie obiektem energooszczędnym, przyjaznym i bezpiecznym dla jego mieszkańców, gdyż w długim okresie użytkowania stabilność jego konstrukcji dachowej nie zostanie zagrożona.
Mgr inż. Urszula Górniak
WARSTWY - DACHY I ŚCIANY nr 4/2007
|