Kształt dachówek - celowe działanie czy przypadek
W ocenie jakości i estetyki dachówek brane są pod uwagę różne detale i szczegóły, jednak w wielu przypadkach trudno o właściwą interpretację i ocenę czy dany kształt jest nadany celowo i czy może on czemuś służyć. Dlatego, z punktu widzenia wiodącego producenta dachówek firmy BRAAS Polska, przedstawię techniczne uzasadnienie dla stosowanych kształtów.
 Fot. Braas
Jeżeli wyobrazimy sobie, że dachówka to nic innego jak element rynny, to objętość dolnej części profilu do górnej krawędzi zamka bocznego określa nam pojemność dachówki. Jeżeli przy intensywnych opadach, więcej wody spadnie na dachówkę, niż może zostać odprowadzone dzięki nachyleniu dachu, to woda przedostanie się pod pokrycie. Dlatego wysokość zamka bocznego ma decydujący wpływ na minimalny kąt stosowania danego typu dachówek, oraz na szczelność pokrycia ułożonego z takich elementów.
Nie mniej istotne jest dopasowanie wzajemnie się uzupełniających, dolnej i górnej części zamka bocznego. Dzięki założonemu luzowi bocznemu, umożliwiają one układanie dachówek ciaśniej lub luźniej, powodując możliwość przemieszczania się względem siebie podczas ruchów więźby, co nie dopuszcza do wprowadzenia dodatkowych naprężeń.
Estetykę połaci dachowej kształtuje gładka powierzchnia z doskonałą powłoką akrylową NOVO oraz łagodnie zaokrąglona krawędź czołowa dachówek tzw. krawędź „plus”. Powłoka NOVO ma za zadanie nadanie jednolitego koloru wszystkim elementom oraz zapewnić maksymalną ochronę przed zanieczyszczeniami znajdującymi się w powietrzu. Dzięki swojej gładkości ułatwia spłukiwanie kurzu i pyłów przez opady deszczu.
 1. najwyższej jakości powłoka zewnętrzna Novo i barwienie w masie zapewniają trwałość koloru
2. wysoki symetryczny profil dachówki kształtuje estetykę pokrycia
3. ograniczenie powierzchni styku z łatą zapewnia ich trwałość
4. żebra wzmacniające pozwalają na zmniejszenie ciężaru przy jednoczesnym zwiększeniu wytrzymałości
5. oznaczenie producenta ułatwia identyfikację oryginału
6. wysoki potrójny zamek zapewnia szczelność pokrycia
7. zaokrąglona krawędź Plus zapewnia spływ wody po gładkiej powierzchni
8. górna część zamka bocznego umożliwia układanie pokrycia z luzem bocznym
9. dolny zamek aerodynamiczny zapobiega nawiewaniu pyłu śnieżnego i wody pod pokrycie
Fot. Braas
W perspektywie długoletniej eksploatacji dachu istotne jest zapewnienie maksymalnej ochrony elementów więźby dachowej. Temu służą specjalnie wyprofilowane noski, posiadające kształt ograniczający powierzchnię styku dachówek z łatami. Wiadomo, że na styku dużych płaskich powierzchni bardzo utrudnione jest parowanie wody, a co za tym idzie wzrasta zawilgocenie stykających się elementów i trwałość drewnianych łat spada. Można zadać pytanie skąd wilgoć pod pokryciem, otóż odpowiedź jest krótka - z powietrza. Powietrze w każdej temperaturze posiada określoną ilość wilgoci, która przy spadku temperatury np. w nocy, wykrapla się również pod pokryciem.
Kolejnym zabezpieczeniem przed działaniem czynników atmosferycznych jest dolny zamek aerodynamiczny. Jest to takie labiryntowe wyprofilowanie wewnętrznej strony w dolnej części dachówek, które zapobiega wdmuchiwaniu pyłu śnieżnego czy wody pod pokrycie, w przypadku wiatru wiejącego wprost na połać dachową. Tworzą się wtedy zawirowania działające jak poduszka powietrzna, która stanowi skuteczną zaporę ochronną.
Nie mniej istotne z punktu widzenia konstrukcji dachówek oraz wymagań PN dotyczących wytrzymałości (siły łamiącej) są żebra wzmacniające oraz zmienna grubość dachówki. Dzięki zastosowaniu żeber, można zwiększyć wytrzymałość bez zwiększania grubości i ciężaru. Odpowiednie ich usytuowanie dobrane zostało na podstawie zbadanego rozkładu obciążeń. Podobnie jest z optymalizacją kształtu przekroju. Otóż dachówki są poddawane działaniu największego momentu gnącego w połowie odległości między łatami, czyli w około połowie swojej długości. I właśnie w tym obszarze dachówki są grubsze, a obszary najbliżej punktów podparcia nie muszą być już tak masywne. Prowadzi to do zmniejszenia ciężaru dachówek, przy jednoczesnym wzroście wytrzymałości, określanej poprzez pomiar siły łamiącej.
 Fot. Braas
Podsumowując, jak Państwo widzicie wiele jest szczegółów wprowadzanych celowo do kształtu dachówki, wynikających z wieloletnich doświadczeń i wiedzy na temat budowy i eksploatacji dachów. Wszystkie zostały wprowadzone z myślą o długoletniej eksploatacji dachu z zachowaniem najwyższej estetyki całego dachu.
Mirosław Witek
|
